Οι «αμοιβαίοι» δασμοί του Τραμπ δεν είναι όπως θέλουν να φαίνονται – Η πραγματική διάσταση

Οι τεράστιοι δασμοί που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για δεκάδες εμπορικούς εταίρους την Τετάρτη παρουσιάστηκαν ως «αμοιβαίοι», απλά με στόχο να αντιπαραβληθούν με τους δασμούς που χρεώνουν άλλες χώρες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όμως η μεθοδολογία πίσω από την προσπάθεια του Τραμπ να επαναπροσδιορίσει τις εμπορικές ισορροπίες δεν έχει καμία σχέση με τον δασμολογικό συντελεστή που επιβάλλουν οι ξένες χώρες στις ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση Τραμπ εφάρμοσε έναν υπερβολικά απλουστευμένο υπολογισμό σε μια ευρεία σειρά ζητημάτων όπως οι κινεζικές επενδύσεις, η υποτιθέμενη χειραγώγηση νομισμάτων και οι εμπορικοί κανονισμοί άλλων χωρών. Πιο ειδικά, η αμερικανική κυβέρνηση υπολόγισε τους δασμούς που επέβαλε σε κάποια χώρα ως το ήμισυ του αποτελέσματος της διαίρεσης του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ με τη συγκεκριμένη χώρα διά της αξίας των εισαγωγών από αυτήν τη χώρα. Και αυτό ήταν όλο.
Αυτός ο γενικευμένος και ασαφής υπολογισμός θα μπορούσε να έχει ευρείες επιπτώσεις για τις χώρες από τις οποίες εξαρτώνται οι ΗΠΑ για αγαθά — και τις ξένες εταιρείες που τα προμηθεύουν.
Τα πραγματικά στοιχεία είναι πιθανώς πιο κοντά στον «μέσο εφαρμοζόμενο δασμολογικό συντελεστή του πιο ευνοημένου κράτους» (MFN), ο οποίος είναι ουσιαστικά ένα ανώτατο όριο φόρων εισαγωγής που περισσότερα από 160 κράτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) έχουν συμφωνήσει να χρεώνουν το ένα το άλλο, αν και μπορεί να διαφέρουν ανά τομέα. Και για χώρες με εμπορικές συμφωνίες, θα μπορούσαν να υπάρχουν χαμηλότεροι ή καθόλου δασμοί.
Το επιτόκιο MFN της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 5%, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι είναι μεγαλύτερο από 20%, καθώς «οι αμερικανικές εξαγωγές υποφέρουν από τους άνισους και ασυνεπείς» τελωνειακούς κανόνες σε όλη τη νομισματική ζώνη και επειδή «οι θεσμοί σε επίπεδο ΕΕ δεν παρέχουν διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων», αναφέρει το γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ.
Εν τω μεταξύ, ο δασμός MFN του Βιετνάμ είναι 9,4%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το 2023, όμως η κυβέρνηση Τραμπ το ανέβασε στο 46% λόγω μη εμπορικών φραγμών. Οι μη εμπορικοί φραγμοί μπορεί να περιλαμβάνουν ποσοστώσεις εισαγωγών και νόμους αντιντάμπινγκ που στοχεύουν στην προστασία των εγχώριων βιομηχανιών.
Η Ινδία και η Κίνα έχουν επίσης κάποιους μη εμπορικούς φραγμούς, σημειώνει ο Σουνγκ Γουόν Σον, καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο Loyola Marymount. Για παράδειγμα, η Ινδία έχει υγειονομικά μέτρα για τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων και η Κίνα παραχωρεί κρατικές επιδοτήσεις που ευνοούν τις εγχώριες εταιρείες, έγραψε σε σχόλιο που εκδόθηκε νωρίτερα φέτος.
Ωστόσο, η «Ημέρα της Απελευθέρωσης» δεν ήταν η σωστή προσέγγιση για την αντιμετώπιση μη δασμολογικών μέτρων από άλλες χώρες, δήλωσε στο CNN ο Τζο Μπρουσουέλας, επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας Markets Insight RSM. «Αν δείτε τη φόρμουλα που πρότεινε ο Λευκός Οίκος για το πώς καθιέρωσαν τα νέα επίπεδα δασμών, δεν είχαν καμία σχέση με μη δασμολογικούς φραγμούς», είπε, προσθέτοντας: «Μου φαινόταν σαν μια ad hoc προσπάθεια τιμωρίας χωρών επειδή είχαν θετικά εμπορικά ισοζύγια με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τους δασμούς που στοχεύουν στη διόρθωση των εμπορικών ελλειμμάτων ως πιθανή πηγή κρατικών εσόδων για την αποπληρωμή του εθνικού χρέους και τη χρηματοδότηση φορολογικών περικοπών. Αλλά αυτό είναι ένα επικίνδυνο στοίχημα που θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικό αν οι άλλες χώρες ενωθούν για να αντεπιτεθούν.
«Το πιο ανησυχητικό είναι ότι οι μεγάλοι γενικοί δασμοί δίνουν κίνητρα στους εμπορικούς μας εταίρους να αντεπιτεθούν εναντίον μας», σχολίασε στο CNN καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Τρόι, Τζον Ντόουβ. «Αν οι άλλες χώρες επαναδιαπραγματευτούν τις δικές τους εμπορικές πολιτικές και συμφωνίες, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν πολύ γρήγορα να βρεθούν σε μια κατάσταση όπου το 25% της παγκόσμιας οικονομίας θα βρεθεί αντιμέτωπο έναντι του άλλου 75% και είναι εύκολο να σας πω ποιος θα επικρατήσει εκεί», κατέληξε.
Πηγή: CNN
Πηγή: thecaller.gr